Τοπικές γιορτές και πανηγύρια

• Στις 18 του Ιανουαρίου στον Αγιο Αθανάσιο του Στανού πραγματοποιείται σειρά εκδηλώσεων που σχετίζονται με την τοπική παράδοση.

• Στις 9 Μαρτίου στο Γομάτι γιορτάζεται η μνήμη των 40 Μαρτύρων και πραγματοποιούνται εκδηλώσεις με θρησκευτικό χαρακτήρα.

• Την 25η Μαρτίου γιορτάζει η μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ολυμπιάδα.

• Την ημέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου πραγματοποιούνται παραδοσιακές εκδηλώσεις στη Βαρβάρα, οι οποίες συνοδεύονται από προσφορά φαγητού στο πατροπαράδοτο κουρμπάνι. Την ίδια ημέρα γιορτάζει και το Νεοχώρι τον προστάτη άγιό του.

• Την Τρίτη ημέρα του Πάσχα γιορτάζουν τα ξωκλήσια του Αγίου Ραφαήλ στη Μεγάλη Παναγία, στα Στάγιρα και στη Βαρβάρα, ενώ την επόμενη Παρασκευή γιορτάζουν τα ξωκλήσια της Ζωοδόχου Πηγής στην Αρναία και στην Ιερισσό.

• Στις 2 Μαΐου, του Αγίου Αθανασίου, γίνονται εκδηλώσεις στα ξωκλήσια της Μεγάλης Παναγίας, του Στανού (όπου γιορτάζεται και η Πρωτομαγιά), του Νεοχωρίου και της Βαρβάρας.

• Στις 20 Μαΐου στο Αγιο Νικόλα του Βουνού, στο Στρατώνι, πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι που συνδυάζεται με φυσιολατρικές δραστηριότητες.

• Την ημέρα του Αγίου Πνεύματος οργανώνονται λαογραφικές εκδηλώσεις στην Ουρανούπολη, οι οποίες λόγω του τριημέρου των διακοπών, προσελκύουν πλήθος επισκεπτών. Την ίδια ημέρα γιορτάζει το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας στο Γομάτι.

• Στις 29 Ιουνίου γιορτάζει το ξωκλήσι των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στην Ιερισσό.

• Στις 5 Ιουλίου γιορτάζει στο Παλαιοχώρι ο Αγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης και με αυτήν την ευκαιρία οι κάτοικοι συμμετέχουν σε λαογραφικές εκδηλώσεις.

• Στις 7 Ιουλίου γιορτάζει η Αγία Κυριακή στην Ολυμπιάδα. Πλήθος εκδηλώσεων πραγματοποιούνται στο χωριό σχεδόν ολόκληρη την προηγούμενη εβδομάδα, ανάμεσα στις οποίες και η περίφημη «Γιορτή του Μυδιού», η οποία αποτελεί πόλο έλξης επισκεπτών από ολόκληρη τη Μακεδονία και από χώρες της Ευρώπης.

• Στις 20 Ιουλίου η Ιερισσός γιορτάζει τον Προφήτη Ηλία, διοργανώνοντας μεγάλο πανηγύρι λίγα χιλιόμετρα έξω από το χωριό. Την ίδια ημέρα ο Προφήτης Ηλίας γιορτάζεται στο Γομάτι και στο Νεοχώρι. Γλέντια, χοροί παραδοσιακοί, λαογραφικές εκδηλώσεις, συνθέτουν την καλοκαιρινή εικόνα των προορισμών της περιοχής που ελκύουν πάντα πλήθος επισκεπτών.

• Στις 26 Ιουλίου στην Αρναία πραγματοποιείται μεγάλο και ξακουστό πανηγύρι προς τιμήν της Αγίας Παρασκευής. Χιλιάδες κόσμου συγκεντρώνονται στο ομώνυμο άλσος για να προσκυνήσουν και στη συνέχεια να γιορτάσουν, να γλεντήσουν και να χορέψουν στο άκουσμα των ζουρνάδων, που ολόκληρη τη νύχτα ηχούν ασταμάτητα κρατώντας ζωντανή την Αρναία απ’ άκρη σ’ άκρη!

• Στις 27 Ιουλίου η Ιερισσός τιμά την μνήμη του Αγίου Παντελεήμονος με μεγάλο λαϊκό πανηγύρι.

• Στις 15 Αυγούστου στη Μεγάλη Παναγία πραγματοποιείται το μεγαλύτερο πανηγύρι της περιοχής. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώνονται αποβραδίς στο Ιερό προσκύνημα σχηματίζοντας μια ζωντανή αλυσίδα χιλιομέτρων, προσκυνούν τη χάρη Της και στη συνέχεια γλεντούν παραδοσιακά στις πλατείες, στους δρόμους και στις αλάνες του χωριού μέχρι αργά το πρωί.

• Στις 23 Αυγούστου τα Νέα Ρόδα γιορτάζουν τα 9μερα της Παναγίας και διοργανώνουν μεγάλο, λαϊκό, ολονύκτιο πανηγύρι το οποίο συνήθως συνοδεύεται από «Γιορτές της Σαρδέλας» και «Γιορτές του Γαύρου», συγκεντρώνοντας πλήθος επισκεπτών.

• Στις 24 Αυγούστου εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στην Αρναία, όπου οι κάτοικοι τιμούν τη μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.

• Την 1η Σεπτεμβρίου ο Στανός τιμά την τοπική Αγία Χάιδω και διοργανώνει λαογραφικές εκδηλώσεις που διαρκούν ακόμη και μία εβδομάδα.

• Στις 8 Σεπτεμβρίου στην Ιερισσό, στα Στάγιρα και στη Μεγάλη Παναγία γιορτάζεται η Γέννηση της Θεοτόκου και διοργανώνονται εκδηλώσεις πολιτισμού και λαογραφίας.

• Στις 1 Νοεμβρίου στην Αρναία γιορτάζεται πανηγυρικά η μνήμη των Αγίων Αναργύρων, η οποία συμπίπτει με τον εορτασμό της απελευθέρωσης της πόλης από τους Τούρκους.

• Στις 8 Νοεμβρίου το Παλαιοχώρι γιορτάζει τους Παμμέγιστους Ταξιάρχες και διοργανώνει πανηγυρικές εκδηλώσεις.

• Στις 4 Δεκεμβρίου στο Στρατώνι γιορτάζεται η μνήμη της προστάτιδας των μεταλλείων, της Αγίας Βαρβάρας, που συνοδεύεται πάντα από πολυήμερες πολιτιστικές εκδηλώσεις και τα εγκαίνια της χριστουγεννιάτικης «Παραμυθοχώρας»

• Στις 6 Δεκεμβρίου η Ιερισσός γιορτάζει τον προστάτη των ναυτικών της, τον Aγιο Νικόλα, και η Στρατονίκη τον πολιούχο της.

• Στις 18 Δεκεμβρίου η Αρναία και τα Στάγιρα γιορτάζουν τον Αγιο Μόδεστο.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ

• * Στην Αρναία λαμβάνουν χώρα οι καθιερωμένες πολιτιστικές εκδηλώσεις και θρησκευτικές γιορτές καθ΄όλη τη διάρκεια του έτους. Δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε σε αυτό το σημείο την Πολιτιστική και Επιμορφωτική Εταιρεία Αρναίας, ένα σωματείο άρρηκτα συνδεδεμένο με την πολιτιστική ζωή του τόπου μας. Η δράση του ξεκινά στην πόλη το 1975 και περιλαμβάνει τη συλλογή, διάσωση και προβολή του ιστορικού, λαογραφικού, αρχαιολογικού και ανθρωπολογικού υλικού της Αρναίας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
• Παράλληλα, μετά το πολύ σημαντικό έργο της ανέγερσης Πολιτιστικού Κέντρου στην Αρναία, συμβάλει σε σημαντικό βαθμό στην πνευματική, καλλιτεχνική και πολιτιστική κίνηση της πόλης με την παρουσίαση μιας σειράς πολιτιστικών εκδηλώσεων (θεατρικών, μουσικών, επιστημονικών).
• Η Πολιτιστική και Επιμορφωτική Εταιρεία Αρναίας από το 1975 εκδίδει μια τριμηνιαία εφημερίδα με τίτλο Αντίλαλοι της Αρναίας, η οποία αποτελεί μέσο ενημέρωσης των πολιτών για τα κοινωνικά και πολιτιστικά δρώμενα  στην περιοχή. Προσφάτως και λόγω οικονομικών προβλημάτων η εταιρεία ανέστειλε προσωρινά την έκδοση του εντύπου αυτού και για να συνεχίσει την παράδοση της ενημέρωσης κάνει τα πρώτα της βήματα στην ηλεκτρονική ενημέρωση με την δημιουργία ενός blog με το ίδιο όνομα. Στο πλαίσιο της δράσης της, η Πολιτιστική και Επιμορφωτική Εταιρεία Αρναίας αναβιώνει μια σειρά από έθιμα, όπως αυτό της «Κούτσμανους», τα οποία εκτυλίσσονται στην περιοχή με τη συμβολή των κατοίκων αλλά και πλήθους επισκεπτών.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Σπουδαίο πολιτιστικό και πνευματικό έργο παράγει το Αριστοτέλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αριστοτέλη. Αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που διαχειρίζεται τις εκάστοτε επιχορηγήσεις από το Δήμο ή άλλους φορείς. Οι δραστηριότητές του αφορούν στην διοργάνωση εκδηλώσεων στους τομείς της παιδείας, του πολιτισμού, του αθλητισμού, του τουρισμού και της τεχνολογίας για την ανάπτυξη της περιοχής, όπως π.χ. συναυλίες, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, βιβλίου, θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, διαλέξεις, θρησκευτικές γιορτές, ανάδειξη της αγιορείτικης κληρονομιάς, κ.α. Υπό την αιγίδα του λειτουργούν πολιτιστικό και πνευματικό κέντρο, θέατρο, πινακοθήκη, ωδείο, παραδοσιακά χορευτικά τμήματα, χορωδίες, κ.α. Επίσης, το Αριστοτέλειο Πνευματικό Κέντρο διοργανώνει πλήθος αξιόλογων πολιτιστικών εκδηλώσεων υψηλού ποιοτικού επιπέδου, θεατρικών και μουσικών παραστάσεων κυρίως, που εκτυλίσσονται τα δύο τελευταία χρόνια στους οικισμούς του Δήμου Αριστοτέλη στο πλαίσιο αναβίωσης των Αριστοτελείων.

* Κείμενο της αρχαιολόγου Αθηνάς Μαραθιανού.